Na 10 kilometara sjeveroistocno od Podgorice nalazi se, nekada utvrdjeni grad ilirskog plemena Labeata – Medeon ili Meteon. Podignut u III ili IV vijeku nase ere Medun, kako se danas naziva, izrastao je u vazno uporiste i predstrazu zdruzenih ilirskih plemena u borbi protiv nadolazeceg rimskog osvajaca. Najvecu snagu i znacaj imao je za vrijeme poslednjeg ilirskog kralja – Gencija, tokom srednjeg vijeka, i uvladavine Turaka Medun je opstajao kao bitan grad. Samu naseobinu cini donji grad u kome se osjeca izuzetno prisustvo tzv. ilirskog kiklopskog zdanja, kojim dominiraju kameni blokovi, cesto duzi i od 2 metra. Gornji grad, vezuje se vise za vladavinu despota Djurdja Brankovica, sredinom XV vijeka, nakon cega su ga Turci zauzeli, 1467. godine, time nanoseci zavrsni udarac ostacima despotovine u Zeti. Stevan Crnojevic je pokusavao da ga vrati u ruke Crnogoraca ali snazna otomanska vojska i sama arhitektura grada, ucinili su Medun nesovojivom tvrdjavom. Ovdje je rodjen, 1833. vec gore pomenuti Marko Miljanov Popovic, jedan od najumnijih crnogorskih vodja. 1971. godine tu je otvoren i muzej Marka Miljanova, koji je kroz svoja knjizevna djela dao sliku borbe i zivota svoga plemena u Crnoj Gori i Albaniji.
Duklja
Na uscu Zete u Moracu, na svega 3 kilometra od Podgorice intersenatne su iskopine i razvaline starog grada Duklje, Doclea, Dioclea. Razorena od strane Gota u poznom V vijeku, i pogodjena zemoljotresom tridesetak godina kasnije, Duklja, za razliku od Meduna nije prerasla u srednjevjekovnu, a samim tim i savremenu naseobinu. Kao veliko naselje ilirskog plemena Dokleata, pod Rimljanima je izrasla u najnapredniji grad danasnje Crne Gore. Ova oblast po njemu je nazvana Dioklitije. Crna Gora je sve do XI vijeka bila manje vise poznata pod ovim nazivom, kada ga smjenjuje ime Zeta, koje preovaldava srednjim vijekom. Tradicija, koliko i nepouzdan toliko i jedini izvor kaze da je grad osnovao sam rimski imperator Dioklecian, i da je po njemu i naseobina dobila ime. Masivni zidovi u obliku paralelograma, ostaci i tragovi mosta na Moraci, razvaline palate, brojni sarkofazi sa bogato ukrasenim bareljefima, nadgrobne ploce sa latinskim inskripcijama svjedoci su velicine i znacaja Duklje u periodu o kome govorimo. Cuveni engleski arheolog Artur Dzon Evans 7 godina svoga rada je posvetio prucavanju Duklje, i njegovi nalazi predstavljaju dragocjen doprinos svijetu crnogorske arheologije. Skulpture i fragmenti umjetnickih predmeta i ukrasa zanatske proizvodnje svjedoce o bogatoj kulturi ovog drevnog rimskog centra. 40.000 stanovnika u I vijeku nase ere i danas je velika cifra za tri cetvrtine crnogorskih gradova.
Nemanjica grad
U samom centru grada na uscu Ribnice u Moracu nalaze se ostaci zidina i kula srednjevjekovnog utvrdjenja Ribnice. Prema tradiciji ovdje je rodjen rodonacelnik srpske dinastije Nemanjica. Rijec je o jako utvrdjenom naselju koje je samo djelimicno odoljelo zubu vremena, i danas, posle manjih arhitektonskih intervencija, predstavlja jedan spomenik kulture i mini izletiste za podgoricke setace i ribolovce. Zivotopisne pecine u samom kompleksu doprinose osjecaju da se istorija za momenat zaustavila, a zauvijek ostala dio Nemanjinog grada.
Нема коментара:
Постави коментар